5 powodów przez które sięgam po fantastykę

Autorką grafiki jest FlashW

Spojrzałam ostatnio na swoje półki z książkami (notabene powoli zaczyna brakować na nich miejsca, a nowych nie ma gdzie wstawić...) i zastanowiłam się, dlaczego króluje na nich fantastyka? (Z lekką domieszką science-fiction i dużo większą horroru). Pomyślałam więc, że znajdę pięć powodów, które sprawiły, że kocham ten a nie inny gatunek. Poparłam je cytatami, a co sobie będziemy żałować.

1. Polityka. Książki fantasy są lustrzanym odbiciem naszego świata i naszej polityki. Z tą różnicą, że autorzy nie muszą, a nawet nie są poprawni politycznie. Bo przecież nie piszą o konkretnych partiach, wojnach, krajach. Ale właśnie przez tę otoczkę nieistniejących światów, mogą pokazać, jak nasz świat wygląda.

Patrycjusz lubił przeświadczenie, że patrzy na miasto, które funkcjonuje. Nie piękne miasto, nie miasto sławne czy miasto z dobrą kanalizacją, a już zwłaszcza nie miasto architektonicznie doskonałe. Nawet najbardziej patriotycznie nastawieni obywatele zgadzali się, że z góry Ankh-Morpork wygląda, jakby ktoś w kamieniu i drewnie próbował osiągnąć efekt kojarzony zwykle z chodnikami przed nocnymi barami.

Ale funkcjonowało.

Terry Pratchett – Straż! Straż!

2. Prawda. Piszą nie tylko prawdę o funkcjonowaniu polityki (powyższy cytat jest może trochę przejaskrawiony, ale... chyba nie tak bardzo, prawda?), ale także o nas samych. Mówiąc dosadniej, ludzkim gatunku. I muszę przyznać, że rzadko jesteśmy ukazani z tej dobrej strony. Tak, wiem, jest wiele przykładów na ludzką pomoc i wielkość, przeważnie w przypadku nagłych katastrof. I przeważnie bardzo krótko.

– Źle wróżę waszej rasie, ludzie – rzekł ponuro Zoltan Chivay. – Każde rozumne stworzenie na tym świecie, gdy popadnie w biedę, nędzę i nieszczęście, zwykło kupić się do pobratymców, bo wśród nich łatwiej zły czas przetrwać, bo jeden drugiemu pomaga. A wśród was, ludzi, każdy tylko patrzy, jakby tu na cudzej biedzie zarobić. Gdy głód, to nie dzieli się żarcia, tylko najsłabszym się zżera. Proceder taki sprawdza się u wilków, pozwala przetrwać osobnikom najzdrowszym i najsilniejszym. Ale wśród ras rozumnych taka selekcja zazwyczaj pozwala przetrwać i dominować największym skurwysynom. Wnioski i prognozy wyciągnijcie sobie sami.

Andrzej Sapkowski – Chrzest Ognia

3. Zaskakujące pomysły. Czasem zastanawiam się, czy na niektóre z nich w ogóle można było wpaść bez wspomagania się używkami. Wizje światów, stworzeń, kultur, które zwykłym śmiertelnikom nie przyśnią się nawet w najbardziej pojechanym śnie. A oni na to wpadli i opisali. Po co mam czytać o świecie, który widzę za oknem, gdy mogę się przenieść do innego?

Szukano lekarstwa, ale bez rezultatu. Wyglądało na to, iż „organizm Wardena” zmieniał metabolizm wewnętrzny nosiciela w taki sposób, że nie był on dłużej w stanie funkcjonować bez swego nosiciela. A poza tym istniało coś jeszcze – coś, co nie było całkiem jasne. Kiedy zainfekowana osoba opuszczała Romb „organizm Wardena” ginął, a wraz z nim – jego nosiciel. (…) Mogli żyć, pracować i budować tylko wewnątrz Rombu Wardena.

Tym samym, stał się on doskonałym więzieniem dla superkryminalistów.

Jack L. Chalker – Charon

4. Brak ograniczeń. Co prawda ten punkt dość mocno wiąże się z zaskakującymi pomysłami, no ale nie sposób o nim nie wspomnieć. Jedynym ograniczeniem jest wyobraźnia pisarza.

Oto leży tu olbrzymi, czerwono-złocisty smok, pogrążony w głębokim śnie; z paszczy i z nozdrzy dobywa się pomruk i kłęby dymu, lecz podczas snu potwora ogień ledwie się tli w jego wnętrznościach. Pod nim, nakryte jego cielskiem i wielkim zwiniętym ogonem, a także wszędzie dokoła rozsypane po ziemi i ginące w ciemnościach, piętrzą się niezliczone drogocenne przedmioty, złoto-surowe i kute, rzadkie kamienie i klejnoty, srebro czerwieniejące w rdzawym świetle.

Smaug leżał ze złożonymi skrzydłami niby ogromny nietoperz, obrócony trochę bokiem, tak że hobbit widział jego ciało od spodu: długi, blady brzuch oprószony drogimi kamieniami i okruchami złota, które wbiły mu się w skórę od stałego wylegiwania się na tym łożu bogactw.

J.R.R. Tolkien – Hobbit, czyli tam i z powrotem

5. Kopnięcie w mózg. Lubię jak książka psychicznie mnie sponiewiera. Jak z lękiem przewracam na drugą stronę, a gdy kończę czytać, musi minąć kilka dni, zanim będę gotowa zacząć coś nowego. Na tym polu nieodmiennie, od kilku lat, króluje Stephen King.

W samym wejściu leżał na brzuchu mężczyzna w brązowoczerwonej bawełnianej koszulce. To znaczy, w pierwszej chwili uznałem, że to kolor koszulki, ale zaraz potem dostrzegłem kilka jasnych plam i uświadomiłem sobie, że koszulka była biała, natomiast brązowoczerwona barwa wzięła się z zaschniętej krwi. Coś jeszcze było z nim nie w porządku, ale co?... Buddy Eagleton odwrócił się i głośno zwymiotował, a ja nadal się zastanawiałem. Myślę, że kiedy widzisz coś tak... ostatecznego, twój umysł po prostu nie chce tego zaakceptować, i tyle – chyba że dzieje się to na wojnie.

Mężczyźnie brakowało głowy. Rozrzucone nogi leżały wewnątrz sklepu, głowa powinna więc spoczywać na niskim stopniu. Nie spoczywała, ponieważ jej nie było.

Stephen King – Mgła

A jakie są Wasze powody, dla których czytacie takie gatunki, a nie inne? (Nie zamykajmy się w fantastyce).